Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb εντόπισε ισχυρές ενδείξεις για την ύπαρξη ενός υποψήφιου εξωπλανήτη που βρίσκεται σε απόσταση μόλις τεσσάρων ετών φωτός από τη Γη, στο σύστημα του Κένταυρου Α’ (Alpha Centauri). Πρόκειται για ένα από τα κοντινότερα αστρικά συστήματα, που αποτελείται από τρία άστρα, με το Alpha Centauri A να είναι το πιο όμοιο με τον Ήλιο μας.
Η ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε χάρη στο Mid-Infrared Instrument (MIRI) του James Webb, με τη χρήση μιας ειδικής τεχνικής που ονομάζεται coronagraphy (στεφανιογραφία). Μέσω αυτής, οι επιστήμονες κατάφεραν να μειώσουν τη λάμψη του άστρου, ώστε να μπορέσουν να εντοπίσουν πιο αμυδρά αντικείμενα, όπως οι πλανήτες. Σε αυτές τις συνθήκες, εμφανίστηκε ένα αχνό σώμα που φαίνεται να περιφέρεται γύρω από το Alpha Centauri A — περίπου 10.000 φορές πιο αμυδρό από το ίδιο το άστρο.
Αν και το ουράνιο αυτό σώμα εντοπίζεται στη λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη του άστρου, δηλαδή στην απόσταση όπου θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρχει υγρό νερό στην επιφάνεια ενός πλανήτη, φαίνεται πως πρόκειται για αέριο γίγαντα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να φιλοξενήσει ζωή, τουλάχιστον με τη μορφή που γνωρίζουμε.
Από επιστημονικής άποψης, το ενδεχόμενο ύπαρξης αυτού του πλανήτη είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Αν επιβεβαιωθεί, θα αποτελεί τον κοντινότερο πλανήτη στον κεντρικό του αστέρα που έχει φωτογραφηθεί ποτέ. Επιπλέον, θα είναι ο πρώτος πλανήτης που απεικονίζεται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο με παρόμοια ηλικία και θερμοκρασία με τον Ήλιο.
Ο Charles Beichman, διευθυντής του NASA Exoplanet Science Institute στο Caltech και ανώτερος επιστήμονας στο Jet Propulsion Laboratory της NASA, σημείωσε ότι η εγγύτητα του συστήματος καθιστά κάθε εντοπισμένο εξωπλανήτη μια μοναδική ευκαιρία για τη μελέτη πλανητικών συστημάτων πέρα από το δικό μας. «Η τοποθεσία του συστήματος τόσο κοντά στη Γη μάς δίνει την καλύτερη πιθανότητα να συγκεντρώσουμε πολύτιμα δεδομένα για πλανητικά συστήματα εκτός του Ηλιακού μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα του Alpha Centauri έχει ήδη δύο επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες, οι οποίοι περιστρέφονται γύρω από το Proxima Centauri, τον κόκκινο νάνο του συστήματος. Αν και ο υποψήφιος πλανήτης γύρω από το Alpha Centauri A δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη, οι αστρονόμοι αισιοδοξούν ότι αυτό θα συμβεί στο εγγύς μέλλον.
Παρόλα αυτά, μεταγενέστερες παρατηρήσεις του James Webb δεν κατόρθωσαν να καταγράψουν επιπλέον ενδείξεις για την ύπαρξή του. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ενδέχεται το σώμα να βρίσκεται τόσο κοντά στο άστρο του ώστε να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η απεικόνισή του με τα υπάρχοντα μέσα.
Οι ελπίδες στρέφονται πλέον στις μελλοντικές παρατηρήσεις, τόσο από το ίδιο το James Webb όσο και από το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο Nancy Grace Roman, το οποίο προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2027. Οι ειδικοί θεωρούν ότι οι νέες τεχνολογίες θα επιτρέψουν πιο ακριβείς παρατηρήσεις και, ενδεχομένως, θα επιβεβαιώσουν την ύπαρξη του πλανήτη.
Ο Aniket Sanghi, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Caltech και ένας από τους επικεφαλής της έρευνας, εξηγεί ότι αν ο πλανήτης όντως υπάρχει, τότε η θέση του σε ένα σύστημα με δύο τόσο κοντινά άστρα αποτελεί πρόκληση για τη σημερινή θεωρία σχετικά με τη δημιουργία και την επιβίωση των πλανητών σε ασταθή περιβάλλοντα.
[via]
