Μια νέα ιατρική και τεχνολογική καινοτομία υπόσχεται να αλλάξει ριζικά την αντιμετώπιση της κερατοειδικής τύφλωσης. Πρόκειται για ένα μικροσκοπικό εμφύτευμα που δεν χρειάζεται δότη ιστού, καθώς παρακάμπτει πλήρως τον κατεστραμμένο κερατοειδή και στέλνει εικόνες απευθείας στον αμφιβληστροειδή. Αν οι δοκιμές σε ανθρώπους προχωρήσουν όπως σχεδιάζεται, μέσα στα επόμενα δύο χρόνια εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν με σοβαρά προβλήματα όρασης θα μπορούσαν να αποκτήσουν ξανά την αίσθηση της όρασης.
Το τέλος της αναμονής για μεταμόσχευση
Ο κερατοειδής αποτελεί το ανθρώπινο όργανο που μεταμοσχεύεται συχνότερα σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή δεν είναι απλή: τα διαθέσιμα μοσχεύματα είναι περιορισμένα, ενώ ακόμα και όσοι καταφέρνουν να υποβληθούν σε μεταμόσχευση συχνά παραμένουν νομικά τυφλοί. Για περισσότερα από 12 εκατομμύρια ανθρώπους που περιμένουν στη λίστα μεταμόσχευσης, η προοπτική μιας τεχνολογικής λύσης φαντάζει σωτήρια.
Η απάντηση έρχεται από δύο εταιρείες: την Xpanceo με έδρα το Ντουμπάι και την ιταλική startup Intra-Ker. Οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν την πρώτη επιτυχημένη απόδειξη λειτουργίας ενός ενδοκερατικού εμφυτεύματος που δεν στοχεύει στην αποκατάσταση του κατεστραμμένου ιστού, αλλά στην παράκαμψή του.
Όταν το φως δεν φτάνει ποτέ στον εγκέφαλο
Σε φυσιολογικές συνθήκες, το φως περνάει μέσα από τον διαφανή κερατοειδή και φτάνει στον αμφιβληστροειδή, όπου μετατρέπεται σε ηλεκτρικά σήματα που στέλνονται στον εγκέφαλο. Όταν ο κερατοειδής είναι ουλώδης ή θολωμένος, η διαδικασία αυτή διακόπτεται, με αποτέλεσμα η όραση να χάνεται, ανεξάρτητα από το πόσο υγιής είναι ο αμφιβληστροειδής.
Το νέο εμφύτευμα προτείνει μια διαφορετική προσέγγιση: αντί να προσπαθεί να «επισκευάσει» βιολογικά τον κερατοειδή, μετατρέπει το ζήτημα σε θέμα μετάδοσης δεδομένων.
Πώς λειτουργεί το εμφύτευμα
Η τεχνολογία συνδυάζει εξωτερικά έξυπνα γυαλιά με μια εσωτερική μικροοθόνη. Τα γυαλιά, εξοπλισμένα με κάμερα, καταγράφουν σε πραγματικό χρόνο το οπτικό πεδίο του χρήστη. Οι εικόνες μεταδίδονται ασύρματα σε ένα μικροσκοπικό display 450×450 pixel, το οποίο είναι εμφυτευμένο μέσα στο μάτι. Από εκεί, προβάλλονται κατευθείαν στον αμφιβληστροειδή, παρακάμπτοντας τον κερατοειδή που έχει καταστραφεί.
Η τεχνολογία αξιοποιεί το ίδιο σύστημα επικοινωνίας και τροφοδοσίας που έχει σχεδιαστεί για τους έξυπνους φακούς επαφής της Xpanceo. Το πακέτο, συνολικού μεγέθους μόλις 5,6 χιλιοστών, φιλοξενεί τόσο την οθόνη όσο και το σύστημα μικροοπτικής προβολής.
Μια επέμβαση χωρίς μεγάλες επιπλοκές
Η καινοτομία δεν αφορά μόνο το ίδιο το εμφύτευμα, αλλά και τη χειρουργική διαδικασία. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Massimo Busin, Πρόεδρος και CEO της Intra-Ker, το νέο σύστημα καθιστά δυνατή την εμφύτευση ηλεκτρονικών εξαρτημάτων στο πρόσθιο τμήμα του ματιού με ακρίβεια και ασφάλεια. Η επέμβαση, υποστηρίζει, δεν είναι πιο πολύπλοκη από μια τυπική εγχείρηση κερατοειδούς, κάτι που ανοίγει τον δρόμο για μαζική εφαρμογή.
Ενδεικτικό της ανάγκης είναι ότι ετησίως πραγματοποιούνται μόλις 185.000 μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς, αριθμός που υπολείπεται δραματικά της ζήτησης. Ένα τεχνητό υποκατάστατο θα μπορούσε να καλύψει αυτό το κενό, μειώνοντας την εξάρτηση από δωρητές.
Η νέα εποχή της όρασης
Ο Dr Valentyn Volkov, ιδρυτής της Xpanceo, δήλωσε ότι βλέπει αυτή την τεχνολογία ως το ξεκίνημα μιας νέας εποχής, όπου προηγμένα οπτικά και υπολογιστικά συστήματα γεφυρώνουν τα κενά της ιατρικής περίθαλψης. Η ομάδα σκοπεύει να μειώσει ακόμη περισσότερο το μέγεθος του συστήματος για κλινική χρήση, ώστε να καταστεί πιο εργονομικό και ασφαλές.
Οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους αναμένεται να ξεκινήσουν σε δύο χρόνια, ενώ η αγορά για τέτοιου είδους λύσεις εκτιμάται μεταξύ 50 και 200 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιώσουν τις προσδοκίες, η συσκευή θα μπορούσε να προσφέρει αυτονομία και ποιότητα ζωής σε εκατομμύρια ανθρώπους που σήμερα μένουν αποκλεισμένοι από τις παραδοσιακές μεθόδους αποκατάστασης όρασης.
Από το όνειρο στην πραγματικότητα
Η ιδέα ότι η όραση μπορεί να αποκατασταθεί με ηλεκτρονικά συστήματα που προβάλλουν δεδομένα απευθείας στον αμφιβληστροειδή μέχρι πριν λίγα χρόνια ακουγόταν σαν επιστημονική φαντασία. Σήμερα, χάρη στη συνεργασία βιοτεχνολογίας, οπτικής και υπολογιστικής ισχύος, η πραγματικότητα αυτή πλησιάζει.
Αν οι κλινικές δοκιμές αποδειχθούν επιτυχείς, η μέθοδος αυτή δεν θα είναι απλώς μια εναλλακτική στη μεταμόσχευση κερατοειδούς, αλλά θα σηματοδοτήσει μια πλήρη αλλαγή παραδείγματος στην οφθαλμολογία: από την αναμονή ενός μοσχεύματος στην αξιοποίηση ενός εμφυτεύματος υψηλής τεχνολογίας.
[via]
