Στο Qinglongshan της κεντρικής Κίνας, μια ομάδα παλαιοντολόγων πέτυχε κάτι που μέχρι σήμερα θεωρούνταν αδύνατο: κατάφερε να χρονολογήσει άμεσα απολιθωμένα αυγά δεινοσαύρων, χρησιμοποιώντας μια τεχνολογία που βασίζεται σε laser τύπου «ατομικού ρολογιού». Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου στο περιοδικό Frontiers in Earth Science από το Hubei Institute of Geosciences, προσφέρει για πρώτη φορά μια ακριβή ηλικία για τα συγκεκριμένα ευρήματα, τοποθετώντας τα περίπου 85 εκατομμύρια χρόνια πριν, δηλαδή στην ακμή της Ύστερης Κρητιδικής περιόδου.
Η χρονολόγηση αυγών δεινοσαύρων αποτελούσε ανέκαθεν ένα δύσκολο εμπόδιο για τους επιστήμονες. Μέχρι πρόσφατα, η ηλικία τους υπολογιζόταν έμμεσα, μελετώντας τα πετρώματα που τα περιέβαλλαν, όπως ηφαιστειακά στρώματα. Ωστόσο, αυτές οι μέθοδοι συχνά αποδεικνύονταν ανακριβείς, καθώς τα πετρώματα μπορεί να είχαν σχηματιστεί πολύ αργότερα από την εναπόθεση των αυγών ή να είχαν αλλοιωθεί από γεωλογικές διεργασίες. Η νέα τεχνική, γνωστή ως U-Pb, δίνει μια πιο άμεση και αξιόπιστη λύση. Ένα microlaser κατευθύνεται στο απολιθωμένο κέλυφος, εξατμίζοντας τους ανθρακικούς κρυστάλλους. Στη συνέχεια, ένα φασματόμετρο μάζας μετρά την αναλογία μεταξύ ατόμων ουρανίου και μολύβδου, αποκαλύπτοντας τον χρόνο που έχει περάσει από τον σχηματισμό του κελύφους.
«Είναι σαν να έχουμε ένα ατομικό ρολόι ενσωματωμένο μέσα στα ίδια τα αυγά», εξήγησε ο γεωλόγος Bi Zhao, υπεύθυνος της μελέτης. Το δείγμα που αναλύθηκε ανήκει στο είδος Placoolithus tumiaolingensis, το οποίο ξεχωρίζει για τα ιδιαίτερα πορώδη κελύφη του. Το συγκεκριμένο αυγό προερχόταν από μια συστάδα 28 αυγών, τα οποία είχαν εγκλωβιστεί σε στρώματα ιλύος, προσφέροντας ιδανικές συνθήκες διατήρησης.
Η περιοχή Qinglongshan θεωρείται το πρώτο εθνικό πάρκο δεινοσαυρικών αυγών στην Κίνα, με περισσότερα από 3.000 απολιθωμένα δείγματα κατανεμημένα σε τρεις διαφορετικές ζώνες. Η ακριβής χρονολόγηση αυτών των ευρημάτων δεν αποτελεί μόνο εργαλείο για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου χρονολογικού πλαισίου, αλλά είναι επίσης θεμελιώδης για την κατανόηση των εξελικτικών και περιβαλλοντικών συνθηκών που διαμόρφωσαν τη συμπεριφορά αναπαραγωγής των δεινοσαύρων.
Η περίοδος κατά την οποία τοποθετούνται τα αυγά, γνωστή ως Τουρόνιο της Ύστερης Κρητιδικής, ήταν εποχή έντονων κλιματικών μεταβολών. Μετά από μια φάση παγκόσμιας ψύξης, η βιοποικιλότητα των δεινοσαύρων άρχιζε να μειώνεται. Σύμφωνα με τον Zhao, η ιδιαίτερη δομή των αυγών με τα εξειδικευμένα πόρα ίσως αποτελεί ένδειξη προσαρμογής σε αυτά τα μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα. Παρ’ όλα αυτά, για ορισμένους πληθυσμούς, αυτές οι αλλαγές αποδείχθηκαν εξελικτικό αδιέξοδο.
Το εντυπωσιακό είναι ότι το περιθώριο σφάλματος στη μέτρηση της ηλικίας περιορίζεται μόλις στα 1,7 εκατομμύρια χρόνια – εξαιρετικά χαμηλό για δεδομένα τόσο παλιά. Αυτή η ακρίβεια ανοίγει τον δρόμο για μια νέα γενιά ερευνών. Η επιστημονική ομάδα σχεδιάζει να επεκτείνει τη μέθοδο σε άλλα γεωλογικά στρώματα της περιοχής, ώστε να δημιουργήσει μια πιο λεπτομερή χρονογραμμή. Ο απώτερος στόχος είναι να συγκριθούν δεδομένα από διαφορετικά σημεία του πλανήτη, προκειμένου να κατανοηθεί καλύτερα πώς αντέδρασαν οι δεινόσαυροι στις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις λίγο πριν από την οριστική εξαφάνισή τους.
Η ανακάλυψη αυτή δεν είναι σημαντική μόνο για τη μελέτη των δεινοσαύρων, αλλά και για τη γεωλογία γενικότερα. Η μέθοδος U-Pb σε ανθρακικά μπορεί να εφαρμοστεί σε πλήθος άλλων απολιθωμένων οργανικών δομών, προσφέροντας μια πιο ακριβή εικόνα για γεγονότα του γεωλογικού παρελθόντος που μέχρι σήμερα παρέμεναν ασαφή.
[via]
