Μια καινοτομία από την Αυστραλία υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα στην ασφάλεια όσων ασχολούνται με θαλάσσια σπορ και δραστηριότητες. Ερευνητές του Flinders University δοκίμασαν τέσσερα νέα υλικά για στολές κατάδυσης, ειδικά σχεδιασμένα ώστε να περιορίζουν τις συνέπειες από δαγκώματα καρχαριών. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι νέες αυτές στολές μπορούν να μειώσουν σοβαρά τραύματα, απώλεια αίματος και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να σώσουν ζωές.
Οι επιθέσεις καρχαριών σε ανθρώπους είναι σπάνιες, ωστόσο κάθε περιστατικό έχει μεγάλο αντίκτυπο στις τοπικές κοινωνίες που εξαρτώνται από τον τουρισμό και τη θαλάσσια αναψυχή. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι κυβερνήσεις αναζητούν συνεχώς αποτελεσματικά μέτρα προστασίας. Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες στρατηγικές βασίζονταν σε μέτρα περιορισμού σε συγκεκριμένες περιοχές, όμως τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για ατομικά μέσα προστασίας – από ηλεκτρονικές συσκευές αποτροπής μέχρι νέας γενιάς στολές που αντιστέκονται στα δαγκώματα.
Σε αυτή την κατεύθυνση, η ερευνητική ομάδα του Southern Shark Ecology Group του Flinders University εξέτασε την αποτελεσματικότητα τεσσάρων καινοτόμων υλικών: Aqua Armour, Shark Stop, ActionTX-S και Brewster. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Shark Management Program του NSW Department of Primary Industries and Regional Development.
Οι παλαιότερες προστατευτικές στολές βασίζονταν σε υλικό παρόμοιο με αλυσιδωτή πανοπλία. Αν και πρόσφεραν υψηλό επίπεδο προστασίας, ήταν εξαιρετικά βαριές και δύσκαμπτες, κάνοντάς τες ακατάλληλες για δραστηριότητες όπως το σέρφινγκ ή η κατάδυση αναψυχής. Οι νέες στολές αξιοποιούν ίνες υψηλής αντοχής που χρησιμοποιούνται ακόμη και σε σχοινιά ιστιοπλοΐας, όπως το εξαιρετικά υψηλού μοριακού βάρους πολυαιθυλένιο. Το αποτέλεσμα είναι ένα υλικό που συνδυάζει ανθεκτικότητα και ελαστικότητα, ιδανικό για σπορ στη θάλασσα.
Η μελέτη επικεντρώθηκε σε δύο από τα πιο επικίνδυνα είδη: τον λευκό καρχαρία και τον καρχαρία τίγρη, τα οποία ευθύνονται για τις περισσότερες απρόκλητες επιθέσεις σε ανθρώπους παγκοσμίως. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τους Dr Tom Clarke και Professor Charlie Huveneers, μέτρησαν το βαθμό ζημιάς που προκαλούσαν τα δαγκώματα σε στολές φτιαγμένες από τα νέα υλικά σε σχέση με το κλασικό νεοπρένιο.
Η αξιολόγηση έγινε σε τέσσερις κατηγορίες σοβαρότητας – από «επιφανειακές» βλάβες έως «κρίσιμες», που σχετίζονται με μεγάλη απώλεια αίματος και πιθανή απώλεια άκρων. Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά: όλα τα νέα υλικά μείωσαν αισθητά τον αριθμό και τη σοβαρότητα των μεγάλων τραυμάτων.
Όπως σημείωσε ο Dr Clarke, οι μικρές διαφορές ανάμεσα στα τέσσερα υλικά δεν αναιρούν το βασικό συμπέρασμα ότι όλα συνέβαλαν στον περιορισμό των σοβαρών τραυματισμών. «Αν και οι στολές δεν μπορούν να αποτρέψουν κάθε πιθανή εσωτερική βλάβη από τη δύναμη του δαγκώματος, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο θανατηφόρας αιμορραγίας».
Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η προστασία από τους καρχαρίες δεν εξαρτάται αποκλειστικά από συλλογικά μέτρα, όπως τα δίχτυα ή τα θαλάσσια πάρκα, αλλά μπορεί να ενισχυθεί με ατομικές επιλογές. Ο Prof Huveneers υπογράμμισε ότι οι στολές δεν εξαλείφουν τον κίνδυνο, αλλά περιορίζουν την έκταση των τραυμάτων και αυξάνουν τις πιθανότητες επιβίωσης. «Τα αποτελέσματα δίνουν τη δυνατότητα τόσο στους επαγγελματίες όσο και στους ερασιτέχνες της θάλασσας να λαμβάνουν πιο ενημερωμένες αποφάσεις για την προστασία τους».
Η αυξανόμενη δημοτικότητα των θαλάσσιων δραστηριοτήτων και η συνεχής επέκταση των παράκτιων πληθυσμών οδηγούν σε περισσότερες αλληλεπιδράσεις ανθρώπων-καρχαριών. Έτσι, η ανάγκη για αποτελεσματικά αλλά και μη θανατηφόρα μέτρα γίνεται πιο επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι νέες στολές προστίθενται στις επιλογές που υπόσχονται να μειώσουν τα περιστατικά χωρίς να βλάπτουν τους καρχαρίες, σε αντίθεση με παλαιότερες πρακτικές που επικεντρώνονταν στην εξόντωσή τους.
Η τεχνολογία των bite-resistant στολών δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά δείχνει τον δρόμο προς μια πιο ισορροπημένη συμβίωση με τα μεγάλα θαλάσσια αρπακτικά. Σε συνδυασμό με άλλα μέσα, όπως τα ηλεκτρονικά αποτρεπτικά συστήματα, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέρος μιας στρατηγικής που μειώνει τον κίνδυνο για τον άνθρωπο χωρίς να επηρεάζει αρνητικά τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
[via]
