Η εποχή που αγοράζαμε ένα νέο smartphone και βρίσκαμε μέσα στο κουτί του όλα τα απαραίτητα αξεσουάρ – φορτιστή, καλώδιο, ακόμη και ακουστικά – φαίνεται πως οδεύει οριστικά προς το τέλος της.
Μετά την απόφαση της Apple το 2020 να αφαιρέσει τον φορτιστή από τη συσκευασία του iPhone 12, μια κίνηση που τότε προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, η αγορά ακολούθησε σιγά-σιγά το ίδιο μονοπάτι. Πλέον, η απουσία φορτιστή θεωρείται σχεδόν δεδομένη στα περισσότερα νέα μοντέλα. Όμως, φαίνεται ότι η επόμενη φάση αυτής της «οικολογικής» στρατηγικής θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο ριζική: η πλήρης αφαίρεση και του ίδιου του USB καλωδίου.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Android Authority, οι πρώτες ενδείξεις για αυτή τη νέα τάση ήρθαν από τη Sony. Χρήστες στο Reddit εντόπισαν ότι το νέο Sony Xperia 10 VII δεν συνοδεύεται ούτε από φορτιστή ούτε από καλώδιο USB-C – κάτι που επιβεβαιώνεται μάλιστα και από τις πληροφορίες που εμφανίζονται πάνω στη συσκευασία. Η απουσία δεν είναι λάθος ή παράλειψη, αλλά συνειδητή επιλογή της εταιρείας.
Η επίσημη εξήγηση είναι γνώριμη: η μείωση των αξεσουάρ συμβάλλει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Οι μικρότερες συσκευασίες σημαίνουν λιγότερα υλικά, λιγότερες εκπομπές CO₂ από τις μεταφορές και μικρότερη σπατάλη πόρων. Είναι το ίδιο επιχείρημα που χρησιμοποίησε η Apple το 2020, το οποίο στη συνέχεια υιοθέτησαν και άλλοι μεγάλοι κατασκευαστές όπως η Samsung και η Xiaomi.
Ωστόσο, πίσω από το περιτύλιγμα της οικολογικής ευαισθησίας, υπάρχει και ένας λιγότερο «πράσινος» λόγος: η εξοικονόμηση κόστους. Οι εταιρείες διατηρούν σταθερές ή και αυξημένες τις τιμές των συσκευών, ενώ ταυτόχρονα αφαιρούν εξαρτήματα που κάποτε θεωρούνταν αυτονόητα. Με αυτό τον τρόπο μειώνουν τα λειτουργικά τους έξοδα και αυξάνουν τα περιθώρια κέρδους, χωρίς ο καταναλωτής να απολαμβάνει κάποια αντίστοιχη μείωση στην τελική τιμή.
Το επιχείρημα των εταιρειών είναι πως οι περισσότεροι χρήστες διαθέτουν ήδη καλώδια και φορτιστές από παλαιότερες συσκευές, επομένως δεν χρειάζονται νέα κάθε φορά. Στην πράξη όμως, αυτό δεν είναι πάντα αληθές. Τα καλώδια και οι αντάπτορες διαφέρουν μεταξύ τους – τόσο σε ποιότητα όσο και σε τεχνικές προδιαγραφές. Ένα καλώδιο USB μπορεί να είναι συμβατό με τη συσκευή, αλλά να μην υποστηρίζει την ίδια ταχύτητα φόρτισης ή μεταφοράς δεδομένων. Με άλλα λόγια, η χρήση παλαιότερου εξοπλισμού μπορεί να οδηγήσει σε πιο αργή φόρτιση ή σε προβλήματα λειτουργίας.
Επιπλέον, η μετάβαση σε νεότερα πρότυπα – όπως το USB-C και οι γρήγορες τεχνολογίες φόρτισης – κάνει πολλά από τα παλιά αξεσουάρ απλώς άχρηστα. Έτσι, ενώ οι κατασκευαστές παρουσιάζουν την αφαίρεση των καλωδίων ως περιβαλλοντική πράξη, οι χρήστες αναγκάζονται συχνά να αγοράσουν νέα, πιστοποιημένα καλώδια και φορτιστές ξεχωριστά, δημιουργώντας τελικά ακόμη μεγαλύτερη κατανάλωση.
Η Sony, αν και δεν είναι από τους μεγαλύτερους «παίκτες» της αγοράς κινητών, φαίνεται να λειτουργεί ως προπομπός μιας νέας πραγματικότητας. Το γεγονός ότι μια εταιρεία με σχετικά μικρό μερίδιο αγοράς τολμά να αφαιρέσει εντελώς τα αξεσουάρ από τη συσκευασία δείχνει ότι η τάση αυτή ίσως γενικευτεί σύντομα. Δεν θα αποτελούσε έκπληξη αν μέσα στα επόμενα χρόνια δούμε και κολοσσούς όπως η Apple και η Samsung να ακολουθούν την ίδια τακτική.
Οι αντιδράσεις του κοινού πάντως δεν λείπουν. Πολλοί καταναλωτές αισθάνονται ότι πληρώνουν όλο και περισσότερο για να λαμβάνουν όλο και λιγότερα. Παράλληλα, η «οικολογική» επιχειρηματολογία των εταιρειών αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, καθώς θεωρείται ότι περισσότερο εξυπηρετεί την εξοικονόμηση κόστους παρά την προστασία του περιβάλλοντος.
Η συζήτηση αυτή αγγίζει και ευρύτερα ζητήματα δικαιωμάτων του καταναλωτή και βιωσιμότητας. Από τη μία πλευρά, η μείωση των απορριμμάτων ηλεκτρονικών συσκευών είναι πράγματι ένας στόχος με περιβαλλοντική αξία. Από την άλλη, η ευθύνη δεν θα έπρεπε να μετακυλίεται στους χρήστες, οι οποίοι καλούνται να καλύψουν τα κενά αγοράζοντας έξτρα προϊόντα.
Αν τελικά το USB καλώδιο γίνει το επόμενο «θύμα» αυτής της πολιτικής, η αγορά των smartphones θα αλλάξει ακόμη περισσότερο. Οι εταιρείες θα συνεχίσουν να προωθούν την εικόνα της οικολογικής καινοτομίας, ενώ οι καταναλωτές θα χρειαστεί να προσαρμοστούν σε μια νέα εποχή όπου τίποτα πέρα από τη συσκευή δεν θεωρείται δεδομένο.
[via]
