Σε μια από τις πιο ανησυχητικές αποκαλύψεις για τη μετεξέλιξη του οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρώπη, η Europol ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της Επιχειρησιακής Ομάδας Ειδικής Δράσης «Grimm» (Operational Taskforce Grimm). Ο απολογισμός είναι σοκαριστικός: 193 συλλήψεις μέσα σε ένα εξάμηνο. Ωστόσο, αυτό που τρομάζει περισσότερο δεν είναι οι αριθμοί, αλλά το μοντέλο λειτουργίας που ήρθε στο φως. Οι αρχές μιλούν πλέον για την εποχή του «Violence-as-a-Service» (VaaS), όπου η βία δεν είναι απλώς μέσο επιβολής, αλλά εμπορεύσιμο προϊόν σε μια ψηφιακή αγορά.
Το τέλος των «νονών», η αρχή των «manager»
Η OTF Grimm, η οποία ξεκίνησε τη δράση της τον Απρίλιο του 2025 υπό την ηγεσία της Σουηδίας και με τη συμμετοχή χωρών όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο, στόχευσε στην καρδιά αυτού του νέου οικοσυστήματος.
Σε αντίθεση με την παραδοσιακή μαφία, όπου οι εκτελεστές ήταν «μυημένα» μέλη της «οικογένειας», το νέο μοντέλο λειτουργεί με όρους εργολαβίας. Οι εγκέφαλοι της οργάνωσης (οι «Instigators») παραμένουν στο σκοτάδι, συχνά σε άλλη χώρα, και αναθέτουν την «βρώμικη δουλειά» μέσω μεσαζόντων.
Η επιχείρηση κατάφερε να χαρτογραφήσει και να συλλάβει άτομα σε όλα τα επίπεδα της πυραμίδας:
- 6 «Instigators» (Ηθικοί αυτουργοί): Οι εντολείς, εκ των οποίων οι 5 χαρακτηρίστηκαν ως Στόχοι Υψηλής Αξίας (High Value Targets).
- 84 Στρατολόγοι (Recruiters): Οι «HR managers» του εγκλήματος, που αναζητούσαν τα θύματα-θύτες.
- 40 Διευκολυντές (Enablers): Άτομα που παρείχαν την υλικοτεχνική υποδομή (όπλα, οχήματα, κρησφύγετα).
- 63 Φυσικοί Αυτουργοί (Perpetrators): Αυτοί που τράβηξαν τη σκανδάλη ή τοποθέτησαν τους εκρηκτικούς μηχανισμούς.
Στρατολογώντας «αναλώσιμα» παιδιά μέσω Chat
Το πιο σκοτεινό σημείο της έρευνας αφορά τον τρόπο εύρεσης των εκτελεστών. Οι εγκληματικές οργανώσεις δεν ψάχνουν πλέον σε φυλακές ή σε σκοτεινά σοκάκια. Ψάχνουν στο TikTok, στο Telegram και σε πλατφόρμες gaming.
Οι «Recruiters» εντοπίζουν ευάλωτους νέους και ανηλίκους, συχνά χωρίς προηγούμενο ποινικό μητρώο, και τους δελεάζουν με υποσχέσεις γρήγορου πλουτισμού ή τους εκβιάζουν. Αυτά τα παιδιά μετατρέπονται σε αναλώσιμους στρατιώτες. Δεν γνωρίζουν ποιον σκοτώνουν, ούτε ποιος τους πλήρωσε. Λαμβάνουν μια φωτογραφία, μια τοποθεσία και μια εντολή μέσω κρυπτογραφημένης εφαρμογής.
Για τους εγκεφάλους, η σύλληψη ενός 15χρονου δράστη είναι απλώς ένα μικρό επιχειρηματικό ρίσκο. Για την κοινωνία, όμως, είναι μια τραγωδία. Η Europol επισημαίνει ότι η αποστασιοποίηση αυτή καθιστά τη βία πιο εύκολη, πιο συχνή και εξαιρετικά δύσκολη στην εξιχνίαση, καθώς ο φυσικός αυτουργός δεν έχει καμία πραγματική σύνδεση με το κίνητρο του εγκλήματος.
Το μοντέλο των 4 σταδίων
Η ανάλυση της Europol ανέδειξε μια τυποποιημένη διαδικασία τεσσάρων σταδίων που ακολουθούν αυτά τα δίκτυα, θυμίζοντας βιομηχανική γραμμή παραγωγής:
- Η Εντολή: Ο Εντολέας (Instigator) παραγγέλνει το χτύπημα και καταθέτει την πληρωμή.
- Η Στρατολόγηση: Ο Στρατολόγος (Recruiter) βρίσκει τον κατάλληλο νέο στο διαδίκτυο.
- Η Προετοιμασία: Ο Διευκολυντής (Facilitator) φροντίζει να φτάσει το όπλο ή τα εκρηκτικά στον δράστη.
- Η Εκτέλεση: Ο Δράστης (Perpetrator) εκτελεί την εντολή και στέλνει «αποδεικτικό» (συνήθως βίντεο ή φωτογραφία) για να αποδεσμευτεί η πληρωμή.
Η απάντηση της Ευρώπης
Η επιτυχία της OTF Grimm έγκειται στην ταχύτητα ανταλλαγής πληροφοριών. Σε ένα έγκλημα που παραγγέλνεται στην Ισπανία, οργανώνεται μέσω server στην Ολλανδία και εκτελείται στη Σουηδία, η παραδοσιακή αστυνόμευση είναι ανίσχυρη. Η δημιουργία της ειδικής ομάδας δράσης επέτρεψε στις αρχές να «ενώσουν τις τελείες» σε πραγματικό χρόνο, αποτρέποντας δεκάδες προγραμματισμένες επιθέσεις πριν αυτές εκδηλωθούν.
Το μήνυμα της Europol είναι σαφές: Το «Violence-as-a-Service» είναι η νέα μεγάλη απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της Ε.Ε. Και όσο τα κοινωνικά δίκτυα παραμένουν δεξαμενή αλιείας για το οργανωμένο έγκλημα, η μάχη αυτή μόλις ξεκίνησε.
