Η ιδέα της τεχνητής νοημοσύνης να συνοδεύει και να υποστηρίζει τους ανθρώπους στο Διάστημα δεν είναι καινούργια. Από τις σελίδες της επιστημονικής φαντασίας μέχρι τις κινηματογραφικές αίθουσες, η εικόνα ενός έξυπνου συστήματος να καθοδηγεί ή να υποβοηθά τους αστροναύτες έχει αποκτήσει σχεδόν μυθικό χαρακτήρα. Άλλοτε με θετικό πρόσημο, όπως ο Commander Data του Star Trek, και άλλοτε με ανησυχητικές προεκτάσεις, όπως ο Hal 9000 από το 2001: A Space Odyssey. Σήμερα, όμως, η προοπτική αυτή παύει να ανήκει αποκλειστικά στη σφαίρα της φαντασίας.
Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην πλατφόρμα arXiv τον Μάιο, ερευνητές στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης παρουσίασαν έναν πρωτότυπο τρόπο αξιοποίησης μεγάλων γλωσσικών μοντέλων (LLMs) για την υποστήριξη πλοήγησης διαστημοπλοίων από τη Γη. Συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν τα μοντέλα GPT-3.5 της OpenAI και LLaMA της Meta για να αναπτύξουν έναν ευφυή πράκτορα ικανό να ελέγχει ένα σκάφος σε πραγματικό χρόνο.
Η κεντρική ιδέα είναι η δημιουργία ενός αυτόματου «συγκυβερνήτη», ο οποίος θα μπορεί να ανταποκρίνεται σε εντολές που διατυπώνονται σε φυσική γλώσσα, χωρίς την ανάγκη εξειδικευμένου κώδικα ή τεχνικών εντολών. Για παράδειγμα, ένας χειριστής από τη Γη θα μπορούσε να δώσει εντολή στο σύστημα να μην ενεργοποιήσει τους πλευρικούς κινητήρες, εφόσον η θέση του σκάφους είναι σταθερή. Αν όμως εντοπιστεί απόκλιση, μια εναλλακτική εντολή θα ζητήσει από το σύστημα να προβεί στις κατάλληλες διορθωτικές ενέργειες.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές στη μελέτη τους, το LLM επεξεργάζεται την εντολή και επιστρέφει μια απάντηση-δράση, η οποία εισάγεται στο περιβάλλον KSDPG – μια πλατφόρμα προσομοίωσης που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο διαστημικών οχημάτων. Αν και η αυτοματοποίηση δεν είναι κάτι νέο στην εξερεύνηση του διαστήματος, η ενσωμάτωση συστημάτων όπως το GPT και το LLaMA σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στην αλληλεπίδραση ανθρώπων και μηχανών στο διάστημα.
Η σημασία αυτής της προσέγγισης ενισχύεται από την αυξανόμενη πολυπλοκότητα της διαστημικής πλοήγησης. Είτε πρόκειται για την καθοδήγηση δορυφόρων είτε για την τροχιακή σταθερότητα επανδρωμένων σκαφών, απαιτείται συνεχής ανάλυση δεδομένων τηλεμετρίας που προέρχονται από ποικίλες πηγές – κάτι παρόμοιο με τον τρόπο που λειτουργούν τα αυτόνομα οχήματα στους δρόμους. Τα LLMs, με την ικανότητά τους να «καταλαβαίνουν» και να επεξεργάζονται φυσική γλώσσα, προσφέρουν ένα ενδιάμεσο επίπεδο επικοινωνίας ανάμεσα στον άνθρωπο και το μηχάνημα, καθιστώντας τις διαδικασίες πιο ευέλικτες και κατανοητές.
Το συγκεκριμένο ερευνητικό έργο συμμετείχε σε διαγωνισμό που διοργάνωσε το MIT, στο πλαίσιο του Kerbal Space Program Differential Game. Η διοργάνωση αυτή καλεί μηχανικούς και ερευνητές να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν καινοτόμες μεθόδους για αυτόνομη πλοήγηση στο διάστημα, χρησιμοποιώντας τη μηχανή προσομοίωσης του δημοφιλούς παιχνιδιού Kerbal Space Program. Το LLM-based σύστημα των ερευνητών κατέκτησε τη δεύτερη θέση, με την πρωτιά να πηγαίνει σε μια λύση βασισμένη σε πιο παραδοσιακά δυναμικά μοντέλα πτήσης.
Αν και οι εφαρμογές που περιγράφονται στο άρθρο παραμένουν σε θεωρητικό στάδιο, η πρόοδος αυτή δείχνει ότι η ιδέα ενός «έξυπνου» συστήματος συγκυβερνήτη στο διάστημα δεν είναι πλέον τόσο μακρινή. Στο μέλλον, δορυφόροι και επανδρωμένες αποστολές θα μπορούσαν να λειτουργούν σε συνεργασία με LLMs, τα οποία θα αναλαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις ή θα βοηθούν τους ανθρώπους με πολύπλοκες διαδικασίες, όλα μέσω απλών γλωσσικών εντολών.
[via]
