Η Κίνα φαίνεται πως κάνει ένα ακόμη βήμα προς τη μεταμόρφωση της σύγχρονης πολεμικής τεχνολογίας, αναπτύσσοντας ένα όπλο που στοχεύει όχι στην καταστροφή υποδομών, αλλά στην πλήρη παράλυση κρίσιμων λειτουργιών ενός κράτους: τη διακοπή της ηλεκτροδότησης. Το νέο αυτό όπλο, γνωστό διεθνώς ως “βόμβα γραφίτη” ή “βόμβα blackout”, παρουσιάστηκε πρόσφατα σε animated video από τον κρατικό τηλεοπτικό σταθμό CCTV, αποκαλύπτοντας με λεπτομέρειες τη λειτουργία και τις επιπτώσεις του.
Στο video απεικονίζεται ένας πύραυλος, εκτοξευόμενος από όχημα εδάφους, ο οποίος φτάνοντας στον στόχο απελευθερώνει 90 κυλινδρικές υπο-οβίδες. Αυτές, μετά την πρόσκρουση στο έδαφος, αναπηδούν και εκρήγνυνται στον αέρα, διασκορπίζοντας ένα σύννεφο από εξαιρετικά λεπτές ίνες άνθρακα, εμποτισμένες με ειδική χημική επεξεργασία. Οι ίνες αυτές, με υψηλή ηλεκτρική αγωγιμότητα, διεισδύουν σε κάθε σημείο των ηλεκτρικών υποδομών — από μετασχηματιστές και υποσταθμούς έως πίνακες διανομής — προκαλώντας βραχυκυκλώματα και οδηγώντας σε άμεση και εκτεταμένη διακοπή ρεύματος.
Το βίντεο της CCTV δεν ονομάζει επισήμως το νέο οπλικό σύστημα, όμως οι περιγραφές του ταυτίζονται απόλυτα με τις αρχές λειτουργίας των βομβών γραφίτη. Ο πύραυλος φορέας έχει εμβέλεια περίπου 290 χιλιομέτρων και μεταφέρει πολεμική κεφαλή βάρους 490 κιλών, αρκετή για να πλήξει και να εξουδετερώσει πολλαπλούς κόμβους του εθνικού δικτύου ηλεκτροδότησης μέσα σε μία και μόνο αποστολή. Την ανάπτυξη του συστήματος φέρεται να έχει αναλάβει η China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC), ένας από τους βασικούς κρατικούς αμυντικούς εργολάβους της χώρας.
Η ιδέα πίσω από αυτό το είδος όπλου δεν είναι καινούρια. Οι ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει αντίστοιχες τεχνολογίες στο παρελθόν, όπως το BLU-114/B κατά τους πολέμους στο Ιράκ και στη Σερβία, όπου κατάφεραν να θέσουν εκτός λειτουργίας έως και το 85% του εθνικού δικτύου ηλεκτροδότησης στις πρώτες φάσεις των επιχειρήσεων. Αυτό που διαφαίνεται μέσα από την κινεζική παρουσίαση είναι η σημαντική τεχνολογική πρόοδος και η εξέλιξη του συστήματος. Ήδη από το 2017, ο Κινέζος στρατιωτικός αναλυτής Chen Chundi είχε αναφέρει ότι μικρότερες εκδόσεις τέτοιων όπλων είχαν τεθεί σε υπηρεσία από τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό. Παράλληλα, είχε εκφράσει την εκτίμηση ότι θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε αυτά συστήματα καθοδήγησης μέσω του δορυφορικού δικτύου BeiDou, ώστε να επιτυγχάνεται απόλυτη ακρίβεια στον στόχο.
Η σημασία ενός τέτοιου όπλου σε σύγχρονα σενάρια πολέμου είναι στρατηγική. Η χρήση του μπορεί να προκαλέσει σοβαρή επιχειρησιακή σύγχυση στον αντίπαλο χωρίς να απαιτείται καταστροφή φυσικών υποδομών ή απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Η κατάρρευση των δικτύων ηλεκτροδότησης επηρεάζει άμεσα ραντάρ, επικοινωνίες, μονάδες ελέγχου και γενικότερα την ικανότητα αντίδρασης ενός κράτους σε στρατιωτική κρίση. Πρόκειται για έναν «καθαρό» τρόπο να εξουδετερωθεί ο αντίπαλος, χωρίς να πέσει ούτε μία βόμβα σε κατοικημένη περιοχή.
Η τεχνολογία αυτή εγείρει βέβαια και σοβαρά ηθικά και γεωπολιτικά ερωτήματα. Αν και δεν προκαλεί φυσική καταστροφή, μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό χάος, να διαταράξει νοσοκομεία, μεταφορές και δίκτυα επικοινωνίας, επηρεάζοντας άμεσα τους πολίτες. Επιπλέον, η διάδοσή της ενδέχεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο θα διεξάγονται συγκρούσεις στο μέλλον, δίνοντας έμφαση στην ψηφιακή και ενεργειακή παράλυση, παρά στην παραδοσιακή στρατιωτική εμπλοκή.
