Στα τέλη Φεβρουαρίου, μια έντονη συζήτηση μπροστά στις κάμερες μεταξύ του Volodymyr Zelensky και του Donald Trump άλλαξε την κατάσταση στην Ουκρανία, θέτοντας σε συναγερμό την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μία από τις άμεσες ανησυχίες ήταν ότι η Ουκρανία θα έχανε την πρόσβαση στο Starlink, το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον πόλεμο. Ωστόσο, ενώ η Ευρώπη αναζητά εναλλακτικές λύσεις για τον αστερισμό των δορυφόρων της SpaceX, η Ρωσία και η Κίνα αναπτύσσουν, ξεχωριστά, ηλεκτρονικά και στρατιωτικά αντίμετρα.
Το Starlink είναι ένα στρατηγικό περιουσιακό στοιχείο., τόσο στη στρατιωτική εκδοχή του, που ονομάζεται Starshield, όσο και στην εμπορική του έκδοση. Όταν η Ρωσία άφησε εκτός λειτουργίας τα συμβατικά δορυφορικά δίκτυα επικοινωνίας (Viasat, Iridium, Inmarsat…), το Starlink έδωσε στην Ουκρανία ένα κρίσιμο πλεονέκτημα.
Η εμπορική εταιρεία με επικεφαλής τον Elon Musk όχι μόνο είχε τη δυνατότητα να στείλει περισσότερα τερματικά και κεραίες στο μέτωπο, αλλά αποδείχθηκε πιο ανθεκτική στο «jamming», τις ρωσικές κυβερνοεπιθέσεις που βασίζονται σε ηλεκτρονικές παρεμβολές. Η SpaceX κατασκευάζει εσωτερικά δορυφόρους, κεραίες και μερικώς επαναχρησιμοποιήσιμους πυραύλους, μια κάθετη ολοκλήρωση που την έφερε δεκαετίες μπροστά από τον ανταγωνισμό.
Το Starlink διαθέτει περισσότερους από 7.000 δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά. Σε αυτό το ύψος, ολοκληρώνουν έναν γύρο γύρω από τη Γη κάθε 90 λεπτά, οπότε διαφορετικοί δορυφόροι περνούν από τον ουρανό για να εξυπηρετήσουν μια συγκεκριμένη περιοχή. Οι κυβερνοεπιθέσεις και οι παρεμβολές είναι πιο αποτελεσματικές με εταιρείες που διαθέτουν λίγους γεωστατικούς δορυφόρους, οι οποίοι παραμένουν σταθεροί σε ύψος 36.000 χιλιομέτρων.
Η χρήση του δορυφορικού δικτύου της SpaceX σε στρατιωτικές συγκρούσεις οδήγησε τη Ρωσία και την Κίνα να ενισχύσουν τα αντίμετρα. Πρόσφατη έκθεση του Secure World Foundation υπογράμμισε ότι το Starlink αποτελούσε στόχο προτεραιότητας του Κρεμλίνου, αφού απέδειξε τη χρησιμότητά του στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η Ρωσία έχει αναπτύξει το σύστημα Kalinka, με το παρατσούκλι «Starlink Killer», για να ανιχνεύει και να παρεμβαίνει στις προστατευμένες στρατιωτικές δορυφορικές επικοινωνίες του αστερισμού «Starshield», που εκτοξεύθηκε από την SpaceX και λειτουργεί από την NRO. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ουκρανίας έχουν υποστεί διακοπές του Starlink από τον Μάιο του 2024, γεγονός που αποδίδεται στον ρωσικό πειραματισμό σε προηγμένες μεθόδους ηλεκτρονικού πολέμου, οι οποίες δεν επηρεάζουν μόνο τις στρατιωτικές επικοινωνίες, αλλά και τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η Ρωσία χρησιμοποιεί το σύστημα Tobol για να παρεμβαίνει στα δορυφορικά σήματα. Πιστεύεται ότι υπάρχουν τουλάχιστον δέκα συσκευές Tobol διανεμημένες στο ρωσικό έδαφος και μία από αυτές θα μπορούσε να βρίσκεται στη ρωσική βάση του Καλίνινγκραντ, μεταξύ Λιθουανίας και Πολωνίας. Το Tobol έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για να προσπαθήσει να μπλοκάρει τις δορυφορικές μεταδόσεις που χρησιμοποιεί η Ουκρανία στις επιχειρήσεις της. Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Φινλανδία, η Πολωνία και η Σουηδία, έχουν παρατηρήσει βλάβες στο GPS κατά τη χρήση του.
Η Κίνα προχωρά παράλληλα με τη Ρωσία στις διαστημικές της εξελίξεις κατά του Starlink, σύμφωνα με αμερικανικές πηγές που επικαλείται η έκθεση. Η Space Force των ΗΠΑ έχει παρατηρήσει αρκετούς κινεζικούς δορυφόρους σε συντονισμένους ελιγμούς εγγύτητας. Αν και αυτές οι λειτουργίες κατά την πτήση θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για ειρηνικούς σκοπούς, όπως η συντήρηση διαστημικών σκαφών, οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι δοκιμάζονται για να αχρηστεύσουν ή να αιχμαλωτίσουν αντίπαλους δορυφόρους σε περίπτωση σύγκρουσης.
Οι κινεζικοί ελιγμοί, μαζί με την αύξηση των κινεζικών δορυφόρων που προορίζονται για εργασίες πληροφοριών, έχουν θέσει το Πεντάγωνο σε επιφυλακή, αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν μείνει πίσω στις στρατιωτικές αναπτύξεις στο Διάστημα. Ακόμη και η Ρωσία έχει σημειώσει πρόοδο σε αυτή την αμυντική ανάπτυξη: πρόσφατα, έδειξαν πώς οι ρωσικοί δορυφόροι μπορούν να περικυκλώνουν και να απομονώνουν ένα άλλο σκάφος σε χαμηλή τροχιά.
Το Πεντάγωνο πιστεύει ότι η Μόσχα επιδιώκει ταυτόχρονα την ιδέα της τοποθέτησης πυρηνικών όπλων στο Διάστημα, ικανών να παράγουν ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς (EMP), οι οποίοι θα ήταν καταστροφικοί κατά των δορυφόρων.
Η Συνθήκη για το Διάστημα του 1967 απαγορεύει την τοποθέτηση όπλων μαζικής καταστροφής σε τροχιά, αλλά είναι ένα έγγραφο που αμφισβητείται όλο και περισσότερο και από τις δύο πλευρές. Η τελευταία προσβολή της συμφωνίας προκλήθηκε από τον Elon Musk σε μια πολιτική συγκέντρωση, όταν δήλωσε ότι ο Άρης θα είναι μέρος των ΗΠΑ, παραβιάζοντας ένα άλλο από τα βασικά σημεία της συνθήκης, ότι τα ουράνια σώματα δεν υπόκεινται σε κυριαρχικές διεκδικήσεις.
[via]
