Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να ρίξει φως σε μια απρόσμενη και ανησυχητική πιθανότητα: η λοίμωξη από τον ιό του COVID-19 ενδέχεται να επηρεάζει τη συμπεριφορά και την ψυχική υγεία των απογόνων, μέσα από αλλαγές που προκαλεί στο σπέρμα. Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Florey Institute of Neuroscience and Mental Health στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications και αποκαλύπτει πως οι επιπτώσεις της πανδημίας μπορεί να εκτείνονται πολύ πέρα από την τρέχουσα γενιά.
Οι ερευνητές μόλυναν αρσενικά ποντίκια με τον ιό SARS-CoV-2 και τα ζευγάρωσαν με υγιή θηλυκά, προκειμένου να εξετάσουν την επίδραση της λοίμωξης στους απογόνους τους. Όπως εξήγησε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Elizabeth Kleeman, τα μικρά των μολυσμένων αρσενικών εμφάνισαν πιο έντονα σημάδια άγχους σε σχέση με εκείνα που προέρχονταν από υγιείς πατέρες.
Τα αποτελέσματα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ήταν σταθερά σε όλα τα δείγματα, υποδεικνύοντας ότι η λοίμωξη είχε μόνιμες επιδράσεις στο σπέρμα. Μάλιστα, οι απόγονοι θηλυκού φύλου εμφάνισαν «σημαντικές αλλαγές» στη δραστηριότητα ορισμένων γονιδίων στον ιππόκαμπο – την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη ρύθμιση των συναισθημάτων και τη διαχείριση του άγχους.
Η συν-συγγραφέας της μελέτης Carolina Gubert τόνισε ότι τα ευρήματα αυτά δείχνουν πως ο COVID μπορεί να επηρεάζει τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά των απογόνων μέσω επιγενετικών μηχανισμών. Δηλαδή, χωρίς να αλλάζει το DNA, αλλά τροποποιώντας τον τρόπο που τα γονίδια εκφράζονται.
Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, ο ιός φαίνεται να προκαλεί αλλαγές σε μόρια RNA μέσα στο σπέρμα, μερικά από τα οποία συνδέονται με τη ρύθμιση γονιδίων που είναι κρίσιμα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Οι τροποποιήσεις αυτές, όπως σημειώνεται, μπορεί να «μεταφέρονται» στη νέα γενιά, επηρεάζοντας τη νευρολογική τους ανάπτυξη και τη συμπεριφορά τους.
«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η πανδημία COVID-19 θα μπορούσε να έχει μακροχρόνιες συνέπειες για τις μελλοντικές γενιές», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Anthony Hannan. Αν και τα πειράματα έγιναν σε ποντίκια, η ομάδα υπογραμμίζει ότι τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις και για τον άνθρωπο, αν αποδειχθεί πως οι ίδιες αλλαγές συμβαίνουν και στο ανθρώπινο σπέρμα.
«Αν οι παρατηρήσεις μας ισχύουν και στους ανθρώπους, τότε εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως μπορεί να επηρεάζονται χωρίς καν να το γνωρίζουμε», ανέφερε ο Hannan, προσθέτοντας ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν οι μηχανισμοί αυτοί.
Αν και η μελέτη επικεντρώνεται στα πειραματόζωα, τα συμπεράσματά της έρχονται να προστεθούν σε ένα ευρύτερο σύνολο ερευνών που συνδέουν τον COVID με τη νοητική και ψυχική υγεία. Είναι ήδη γνωστό ότι η πανδημία άφησε έντονο αποτύπωμα στην ψυχολογία εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως. Η απομόνωση, η αβεβαιότητα και η κοινωνική αποστασιοποίηση επηρέασαν ιδιαίτερα τις νεότερες ηλικίες, οι οποίες βίωσαν την κρίση σε μια κρίσιμη φάση κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης.
Σύμφωνα με ανασκόπηση περίπου 40 μελετών που δημοσιεύθηκε στο Nature Human Behaviour το 2023 και κάλυψε δεδομένα από 15 χώρες, τα παιδιά που μεγάλωσαν μέσα στην πανδημία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μαθησιακά κενά και ψυχολογικές δυσκολίες, χρόνια μετά την επιστροφή στην κανονικότητα.
Η πανδημία του COVID-19, που ξέσπασε στις αρχές του 2020, έχει στοιχίσει επισήμως τη ζωή σε πάνω από επτά εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας – αν και ο πραγματικός αριθμός θεωρείται πολύ υψηλότερος. Πέρα από τις ανθρώπινες απώλειες, έχει ήδη αναγνωριστεί ότι η ασθένεια, αλλά και τα μέτρα αντιμετώπισής της, προκάλεσαν ένα παγκόσμιο κύμα ψυχικών προβλημάτων, από άγχος και κατάθλιψη έως διαταραχές ύπνου και συγκέντρωσης.
Η νέα αυστραλιανή μελέτη ανοίγει πλέον ένα διαφορετικό, ίσως ακόμη πιο ανησυχητικό κεφάλαιο: την πιθανότητα η επίδραση της νόσου να μην περιορίζεται στους ανθρώπους που νόσησαν, αλλά να περνά βιολογικά στις επόμενες γενιές. Αν αυτό επιβεβαιωθεί και στους ανθρώπους, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία θα μπορούσαν να είναι τεράστιες.
[via]
