Συνήθως η τεχνολογική υπεροχή μετριέται με δισεκατομμύρια δολάρια και πολυσύνθετα οπλικά συστήματα, ωστόσο, η Κίνα έρχεται να ανατρέψει το τραπέζι των γεωστρατηγικών ισορροπιών με έναν τρόπο που κανείς δεν περίμενε: την οικονομία.
Η παρουσίαση του νέου υπερηχητικού πυραύλου YKJ-1000 από την κινεζική εταιρεία Lingkong Tianxing δεν προκάλεσε αίσθηση μόνο για τις επιδόσεις του, αλλά κυρίως για την τιμή του. Με κόστος που αγγίζει τα 700.000 γουάν (περίπου 99.000 ευρώ), το Πεκίνο φαίνεται να εισάγει την έννοια του «low-cost» στον υπερηχητικό πόλεμο, δημιουργώντας έναν δυσεπίλυτο γρίφο για τις δυτικές ναυτικές δυνάμεις.
Mach 7 στην Τιμή Ενός Πολυτελούς Ι.Χ.
Η είδηση εστιάζει σε ένα οπλικό σύστημα που συνδυάζει θανατηφόρα ταχύτητα με μαζική παραγωγή. Ο YKJ-1000 φέρεται να επιτυγχάνει ταχύτητες έως και Mach 7 (επταπλάσια της ταχύτητας του ήχου), ενώ η εμβέλειά του αγγίζει τα 1.300 χιλιόμετρα.
Αν και τα τεχνικά αυτά χαρακτηριστικά είναι από μόνα τους εντυπωσιακά, το πραγματικό «όπλο» είναι η τιμή. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της ασυμμετρίας, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ένας σύγχρονος δυτικός πύραυλος αναχαίτισης, που θα κληθεί να σταματήσει μια τέτοια απειλή, κοστίζει συχνά πολλά εκατομμύρια δολάρια. Η Κίνα, ουσιαστικά, προσφέρει ένα υπερηχητικό βλήμα στην τιμή ενός καλοεξοπλισμένου ηλεκτρικού αυτοκινήτου, μετατρέποντας τον πόλεμο φθοράς σε έναν εφιάλτη για τον αμυνόμενο.
Ο Κίνδυνος της «Οικονομικής Ασυμμετρίας»
Η στρατηγική σημασία του YKJ-1000 δεν έγκειται στην ικανότητά του να βυθίσει από μόνος του ένα αεροπλανοφόρο, αλλά στη δυνατότητα δημιουργίας επιθέσεων κορεσμού (swarm attacks). Όταν το κόστος του επιτιθέμενου είναι υποδεκαπλάσιο του κόστους του αμυνόμενου, η εξίσωση του πολέμου αλλάζει δραματικά.
Αμυντικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η χαμηλή τιμή του YKJ-1000 επιτρέπει την εκτόξευση σμηνών από πυραύλους εναντίον μιας ομάδας μάχης αεροπλανοφόρου. Ακόμη και αν τα προηγμένα συστήματα Aegis των ΗΠΑ καταφέρουν να αναχαιτίσουν το 90% των απειλών, το κόστος των αναχαιτιστικών βλημάτων θα είναι δυσβάσταχτο, ενώ αρκούν λίγοι πύραυλοι που θα διαπεράσουν την άμυνα για να προκαλέσουν καταστροφικά πλήγματα. Είναι η επιτομή του ασύμμετρου πολέμου στον 21ο αιώνα: η τεχνολογία αιχμής γίνεται «αναλώσιμη».
«Εκδημοκρατισμός» της Υπερηχητικής Ισχύος;
Μια ακόμη πιο ανησυχητική πτυχή που αναδεικνύεται από την παρουσίαση του YKJ-1000 είναι η πιθανότητα εξαγωγής του. Όπως αναφέρεται σε σχετικές αναλύσεις, το χαμηλό κόστος θα μπορούσε να επιτρέψει σε χώρες με περιορισμένους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς – ή ακόμα και σε μη κρατικούς δρώντες – να αποκτήσουν πρόσβαση σε στρατηγικά όπλα.
Το σενάριο που εξετάζουν πολλοί είναι η απόκτηση τέτοιων συστημάτων από χώρες όπως η Βενεζουέλα ή το Ιράν. Μέχρι σήμερα, η ικανότητα απειλής ενός αμερικανικού στόλου ήταν προνόμιο υπερδυνάμεων. Με τον YKJ-1000, η Κίνα ενδέχεται να προσφέρει σε μικρότερους παίκτες τη δυνατότητα να ασκήσουν πίεση (Anti-Access/Area Denial – A2/AD) σε θαλάσσιες ζώνες ζωτικής σημασίας, περιπλέκοντας δραματικά το έργο του αμερικανικού ναυτικού σε παγκόσμια κλίμακα.
Τεχνολογικό Υπόβαθρο και Καινοτομία
Η κατασκευάστρια εταιρεία, Lingkong Tianxing, φαίνεται να έχει υιοθετήσει πρακτικές που θυμίζουν τη βιομηχανία των drones και της ηλεκτροκίνησης: χρήση φθηνότερων υλικών, 3D printing και απλοποιημένος σχεδιασμός που δεν θυσιάζει την απόδοση. Η επιλογή αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την παραδοσιακή δυτική προσέγγιση των «χρυσών» οπλικών συστημάτων, όπου η τελειότητα και η πολυπλοκότητα εκτοξεύουν το κόστος.
Επιπλέον, η εμβέλεια των 1.300 χιλιομέτρων τοποθετεί τον YKJ-1000 σε μια κατηγορία που μπορεί να πλήξει στόχους πέρα από τον ορίζοντα των περισσότερων αμυντικών ραντάρ πλοίων, απαιτώντας από τους αμυνόμενους να βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα και αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης για να έχουν ελπίδες επιβίωσης.
Η Νέα Εποχή του Πολέμου
Η εμφάνιση του YKJ-1000 σηματοδοτεί μια στροφή. Αν μέχρι χθες το ερώτημα ήταν «ποιος έχει τον ταχύτερο πύραυλο», σήμερα το ερώτημα γίνεται «ποιος μπορεί να αντέξει οικονομικά τον πόλεμο». Η Κίνα, με αυτή την κίνηση, δεν επιδεικνύει απλώς τεχνολογική ισχύ, αλλά και βιομηχανική ευφυΐα.
Καθώς οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επενδύουν σε πανάκριβα συστήματα laser και νέες γενιές αναχαιτιστικών για να αντιμετωπίσουν την υπερηχητική απειλή, το Πεκίνο απαντά με την ποσότητα και το χαμηλό κόστος. Ο YKJ-1000 ίσως να μην είναι το πιο εξελιγμένο όπλο στον κόσμο, είναι όμως σίγουρα ένα από τα πιο επικίνδυνα για τη σταθερότητα των ωκεανών, ακριβώς επειδή είναι τόσο προσιτό.
