Τον Νοέμβριο του 2024 ξεκίνησε διεθνής διαγωνισμός σχεδιασμού για επανδρωμένα διαστημικά σκάφη, γνωστά ως «Generation Ships», τα οποία θα ταξιδεύουν επί αιώνες για να αποικήσουν εξωπλανήτες. Το εγχείρημα, με την ονομασία Project Hyperion, διοργανώθηκε από την Initiative for Interstellar Studies (i4is), μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Με χρηματικό έπαθλο 10.000 δολαρίων, ζητήθηκε από ομάδες παγκοσμίως να σχεδιάσουν διαστημικά σκάφη που βασίζονται σε τεχνολογίες σχετικά κοντινές στην υλοποίηση για να υποστηρίξουν πολιτισμούς σε ένα πολυετές διαστρικό ταξίδι.
Στις 23 Ιουλίου 2025 ανακοινώθηκαν οι τρεις κορυφαίοι νικητές, επιλεγμένοι ανάμεσα σε εκατοντάδες συμμετοχές. Τα κριτήρια επιλογής βασίστηκαν στην ολοκληρωμένη παρουσίαση αρχιτεκτονικών, τεχνικών και κοινωνικών πτυχών, καθώς και στην πρακτικότητα και λεπτομέρεια σχεδιασμού.
Τα διαστημικά ταξίδια θεωρούνται ιδιαίτερα δύσκολα λόγω των τεράστιων αποστάσεων και του χρόνου που απαιτείται, καθώς ακόμα και με φουτουριστικές υλοποιήσεις κινητήρων, η ταξιδιωτική διάρκεια μέχρι τον πλησιέστερο εξωπλανήτη ξεπερνά τον αιώνα. Για αυτό το λόγο, ο σχεδιασμός των «Generation Ships» προβλέπει σκάφη που θα μπορούν να φιλοξενήσουν αρκετό πληθυσμό και θα λειτουργούν ως αυτοσυντηρούμενοι πολιτισμοί με κλειστό κύκλωμα ανατροφοδότησης ζωής, δυνατότητες καλλιέργειας, ανακύκλωσης νερού και αέρα, και συστήματα απαραίτητα για τη διατήρηση πολλών γενεών στη διάρκεια εκατονταετιών.
Υπενθυμίζεται πως η ιδέα δεν είναι νέα: από το 1918 ο Robert H. Goddard πρότεινε μια τέτοια «Κιβωτό» που θα τροφοδοτείται από ατομική ενέργεια και το πλήρωμα θα είναι «υπνωτισμένο». Ακολούθησαν σχετικές θεωρήσεις από τον Tsiolkovsky, τον Bernal, αλλά και πιο τεχνολογικά προχωρημένες προτάσεις όπως το πυρηνικό πρότζεκτ Orion (NASA) και τη μελέτη Daedalus της British Interplanetary Society.
Οι Τρεις Νικητές
1η Θέση: Chrysalis (Ιταλία)
Σχεδιάστηκε από ομάδα αρχιτεκτόνων, επιστημόνων της οικονομίας και μηχανικών καινοτομίας. Το σκάφος έχει κυλινδρικό, επεκτάσιμο σχέδιο μήκους 58 χιλιομέτρων και διαμέτρου 6 χλμ, με κινητήρα Direct Fusion Drive και καύσιμα ήλιο‑3 και δευτερίο. Με επιτάχυνση 0,1g, το ταξίδι διαρκεί περίπου 400 χρόνια, με συμπαγή κατοικήσιμη ζώνη και επίπεδα σίτισης, διαμονής, αποθηκών και κοινοτικών χώρων. Το σχέδιο περιλαμβάνει και το «Cosmo Dome», χώρο αναψυχής με θέα στο Σύμπαν. Ξεχώρισε για τον συνολικό σχεδιασμό, τη λεπτομέρεια και τη δυνατότητα κατασκευής εν πλω.
2η Θέση: WFP Extreme (Κρακοβία, Πολωνία)
Η ομάδα περιλάμβανε αρχιτέκτονες και επιστήμονες σχετιζόμενους με ακραία περιβάλλοντα. Το σκάφος διαθέτει ένα κεντρικό πυρήνα και δύο αντιρροπούντες δακτύλιους που δημιουργούν τεχνητή βαρύτητα και εξουδετερώνουν τη δύναμη Coriolis. Η κάθε «γειτονιά» περιλαμβάνει κατοικίες, κοινόχρηστους και εργασιακούς χώρους, ενώ ο κεντρικός πυρήνας φιλοξενεί κάθετες μονάδες, ενεργειακά συστήματα και ασανσέρ σύνδεσης. Ξεχώρισε για την προσέγγιση του πολιτισμικού σχεδιασμού και της κοινωνικής συνοχής.
3η Θέση: Systema Stellare Proximum (Καναδά, ΗΠΑ)
Σχεδιασμένο με έμπνευση από τη μορφολογία της μέδουσας, h κατασκευή ακολουθεί το εσωτερικό κενό ενός αστεροειδούς, ενώ διαθέτει σύστημα πλοήγησης Quantum-AI, αρχική ώθηση μέσω πυρηνικών «παλμών» και στη συνέχεια αναλαμβάνουν δράση κινητήρες ιόντων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προστασία από την ακτινοβολία και την αυτοεπισκευή της εξωτερικής του επιφάνειας.
Οι προτάσεις του Project Hyperion αποδεικνύουν ότι οι τεχνολογικές, κοινωνικές και αρχιτεκτονικές προκλήσεις του διαστημικού εποικισμού ενδέχεται να αντιμετωπιστούν μέσα από διεπιστημονικούς σχεδιασμούς. Καθένα από τα τρία αναλυτικά σχέδια καταδεικνύει ότι αυτός ο «φόβος» για αιώνια, διαστρικά ταξίδια μπορεί να μετατραπεί σε πρακτική πρόταση, με υπολογισμένο μέγεθος πληθυσμού, κλειστά οικοσυστήματα και τεχνητή βαρύτητα δείχνοντας ότι ίσως κάποια ημέρα, οι άνθρωποι να μεταναστεύσουν ανάμεσα στα άστρα ως πραγματικές γενεές του Διαστήματος.
[via]
