Το δημοφιλές κανάλι Kurzgesagt – In a Nutshell, γνωστό για την ικανότητά του να εκλαϊκεύει τις πιο περίπλοκες επιστημονικές και φιλοσοφικές έννοιες, επανέρχεται με ένα εγχείρημα που φιλοδοξεί να επαναπροσδιορίσει την αίσθηση του χρόνου: μια εικονογραφημένη περιήγηση σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, συμπυκνωμένη σε μία μόλις ώρα.
Ένα δευτερόλεπτο, μισός αιώνας
Η κεντρική ιδέα του βίντεο είναι απλή, αλλά η εκτέλεση εντυπωσιάζει. Ο κανόνας είναι αυστηρός: κάθε δευτερόλεπτο που περνά στην οθόνη αντιστοιχεί σε 50 χρόνια πραγματικής ιστορίας. Αυτή η χρονική κλίμακα δεν είναι τυχαία. Επιλέχθηκε για να αναδείξει την ανισομέρεια της προόδου και τη φαινομενική στασιμότητα χιλιετιών που χαρακτήρισε την πρώιμη ύπαρξη μας.
Σε αντίθεση με τα συνηθισμένα ντοκιμαντέρ που εστιάζουν σε μάχες, ημερομηνίες και «μεγάλους άνδρες», το Kurzgesagt επιλέγει μια διαφορετική, σχεδόν διαλογιστική προσέγγιση. Με ελάχιστη αφήγηση, το βίντεο λειτουργεί περισσότερο ως ένα οπτικό ταξίδι, μια ροή εικόνων που τοποθετεί τον θεατή στη θέση του μακρινού παρατηρητή.
Από την Αφρική στην παγκόσμια κυριαρχία
Το ταξίδι ξεκινά, όπως είναι φυσικό, στην Αφρική. Τα πρώτα λεπτά του βίντεο είναι ίσως τα πιο αποκαλυπτικά. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο θεατής παρακολουθεί μικρές ομάδες ανθρώπων να μετακινούνται, να επιβιώνουν, να ανακαλύπτουν τα πρώτα εργαλεία και να χαράσσουν τα πρώτα σημάδια τέχνης. Είναι μια περίοδος που στα σχολικά βιβλία συχνά προσπερνιέται σε λίγες παραγράφους, αλλά εδώ καταλαμβάνει τον χώρο που της αναλογεί, υπενθυμίζοντάς μας ότι για το μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξής μας, ήμασταν νομάδες κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες.
Η αισθητική του animation, πιστή στο χαρακτηριστικό στυλ του Kurzgesagt, είναι πανέμορφη και γεμάτη λεπτομέρειες. Χωρίς να χρειάζονται λέξεις, βλέπουμε την εξάπλωση του είδους μας, τις πρώτες τελετουργίες, την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και τη σταδιακή αλλαγή του τοπίου. Είναι μια σιωπηλή υπενθύμιση της ανθεκτικότητας που επέδειξαν οι πρόγονοί μας απέναντι σε έναν κόσμο συχνά εχθρικό.
Η έκρηξη του πολιτισμού και η επιτάχυνση
Καθώς το χρονόμετρο προχωρά, ο ρυθμός αλλάζει δραματικά. Η Αγροτική Επανάσταση εμφανίζεται ως ένα κομβικό σημείο καμπής. Ξαφνικά, τα δευτερόλεπτα γεμίζουν με κτίρια, πόλεις, τείχη και στρατούς. Αυτό που πριν κυλούσε αργά και σταθερά, τώρα μετατρέπεται σε έναν φρενήρη χορό δημιουργίας και καταστροφής.
Αυτοκρατορίες γεννιούνται και καταρρέουν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Μεγαλοπρεπή μνημεία υψώνονται και γίνονται ερείπια πριν προλάβει το μάτι να τα επεξεργαστεί πλήρως. Η επιλογή του “1 δευτερόλεπτο = 50 χρόνια” γίνεται εδώ εξαιρετικά αποτελεσματική: αντιλαμβανόμαστε πόσο σύντομη είναι η διάρκεια ζωής ακόμη και των πιο ισχυρών πολιτισμών μπροστά στην αμείλικτη ροή του χρόνου.
Η βιομηχανική επανάσταση και η σύγχρονη εποχή καταλαμβάνουν, αναλογικά, ένα ελάχιστο κομμάτι στο τέλος του βίντεο. Κι όμως, η οπτική πληροφορία σε αυτά τα τελευταία δευτερόλεπτα είναι τόσο πυκνή, που προκαλεί ίλιγγο. Ο πληθυσμός εκτινάσσεται, οι πόλεις γίνονται μητροπόλεις, το φως του ηλεκτρισμού καλύπτει τον πλανήτη. Είναι το αποκορύφωμα μιας πορείας 200.000 ετών.
