Τα τραγούδια που δημιουργούνται με τεχνητή νοημοσύνη έχουν κάνει την εμφάνισή τους στις υπηρεσίες streaming και δεν πρόκειται μόνο για ambient ή ηλεκτρονική μουσική: ψεύτικες μπάντες, είτε ροκ, σάλσα ή τζαζ, είναι επίσης άφθονες.
Η περιγραφή του άλμπουμ Rumba Congo (1973), που έχει αναρτηθεί στο YouTube [δείτε παρακάτω], αφηγείται ολόκληρη την ιστορία των μουσικών που το ηχογράφησαν. Η μπάντα ονομάζεται Concubanas. Ιδρύθηκε στην Αβάνα το 1971 και έπαιζε ένα μοναδικό μείγμα κουβανέζικης και κονγκολέζικης μουσικής. Διαλύθηκε το 1992, αλλά όχι πριν αφήσει πίσω του αμέτρητα μουσικά «διαμάντια».
Στο κάτω μέρος της περιγραφής κάτω από το βίντεο του YouTube, υπάρχει μια σημείωση ότι το περιεχόμενο είναι «αλλοιωμένο ή συνθετικό». Αυτή η φράση είναι ένας ευφημισμός για να υποδηλώσει ότι η μουσική στο βίντεο δημιουργήθηκε με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Η μπάντα δεν είναι πραγματική. Τίποτα δεν είναι πραγματικό, βασικά.
Το άλμπουμ Rumba Congo περιλαμβάνει μελωδίες που θυμίζουν σάλσα, ρούμπα ή son cubano («ο κουβανέζικος ήχος»). Για το μη εκπαιδευμένο αυτί, είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσει ότι αυτή η μουσική δημιουργήθηκε με μερικές μόνο εντολές. Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται πλέον για τη δημιουργία τραγουδιών που ξεπερνούν τα ambient θέματα, τα οποία απλώς παρέχουν ήχους που βοηθούν τους ακροατές να χαλαρώσουν ή να δημιουργήσουν μια διάθεση για συγκέντρωση και μελέτη. Πλατφόρμες όπως το Suno, το Boomy ή το Udio επιτρέπουν τη δημιουργία σχετικά περίπλοκων συνθέσεων τζαζ ή ροκ.
Μια μελέτη της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Εταιρειών Συγγραφέων και Συνθετών (CISAC) στη Γαλλία εκτιμά ότι τα έσοδα από τη μουσική που δημιουργείται με τεχνητή νοημοσύνη θα αυξηθούν από 100 εκατομμύρια δολάρια το 2023 σε περίπου 4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2028. Μέχρι τότε, ο οργανισμός εκτιμά ότι το 20% των εσόδων των πλατφορμών streaming θα προέρχεται από αυτόν τον τύπο μουσικής.
«Δεν υπάρχει τρόπος να μάθεις αν κάτι είναι ΑΙ»
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα αυτής της τάσης είναι η έλλειψη διαφάνειας. Η María Teresa Llano, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Sussex που μελετά τη διασταύρωση της δημιουργικότητας, της τέχνης και της τεχνητής νοημοσύνης, τονίζει αυτό το ζήτημα: «Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουν οι άνθρωποι αν κάτι είναι τεχνητή νοημοσύνη ή όχι. [Δεν είναι τόσο απλό όσο το να ψάξεις] έναν καλλιτέχνη που έχεις συναντήσει. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει μια ευθύνη που βαρύνει τους χρήστες. Είναι η ευθύνη να διασφαλιστεί η διαφάνεια, να γίνει σαφές αν κάτι έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη ή από ανθρώπους», λέει η ίδια μιλώντας στην ισπανική εφημερίδα El PAIS.
Ορισμένες φωνές ήδη μιλούν για την άνοδο αυτού του είδους μουσικής που δημιουργείται από τεχνητή νοημοσύνη. Θέματα στο Reddit σχετικά με το θέμα, καθώς και ένα άρθρο της ιστοσελίδας FastCompany, έχουν προειδοποιήσει για την εισροή τραγουδιών που έχουν δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη στο Spotify.
Στο Spotify Community — ένα φόρουμ για τους χρήστες της υπηρεσίας — κυκλοφορεί μια επισήμανση που απαιτεί τη σαφή επισήμανση της μουσικής που έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και μια επιλογή για τους χρήστες να αποκλείουν την εμφάνιση αυτού του είδους τραγουδιών στα feed τους.
Σε ορισμένα από αυτά τα φόρα, η απόρριψη της μουσικής που έχει δημιουργηθεί από τεχνητή νοημοσύνη είναι εμφανής. Η Llano αναφέρει τα συναισθήματα εξαπάτησης ή προδοσίας που μπορεί να βιώσουν οι ακροατές, αλλά υποστηρίζει ότι αυτό είναι προσωπικό θέμα. Θα υπάρχουν εκείνοι που θα νιώσουν έτσι, αλλά και εκείνοι που θα θαυμάσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας.
«Για μένα, που κατάγομαι από την Κολομβία — και φυσικά έχω μεγαλώσει με τη σάλσα — όταν άκουσα [το άλμπουμ Rumba Congo], σκέφτηκα ότι ήταν εντάξει. Και όταν συνειδητοποίησα ότι ήταν AI, σκέφτηκα ότι ήταν καταπληκτικό», ομολογεί, «αλλά του αφαίρεσε με μιας όλη τη γοητεία».
Το να μην γνωρίζουμε αν η μουσική δημιουργήθηκε από ανθρώπους ή από ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης έχει συνέπειες. «Νομίζω ότι, στο μέλλον, όταν κάποιος ακούει κάτι καινούργιο, θα είναι αβέβαιος για το αν δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη ή όχι. Και αυτή η αβεβαιότητα δημιουργεί απογοήτευση – το να μην ξέρεις δηλαδή αν αυτό που ακούς είναι αληθινό ή όχι», αναστενάζει η Llano. Αναφέρει επίσης το θέμα των ψευδών ειδήσεων: «Υπάρχει μια πολύ άμεση επίδραση [με τις ειδήσεις], η οποία [έχει να κάνει με] το αν κάτι συμβαίνει πραγματικά ή όχι. Με την τέχνη, ο αντίκτυπος είναι διαφορετικός. Είναι πιο κοντά στον τρόπο με τον οποίο την βιώνει κανείς», αναλογίζεται.
Ορισμένοι δημιουργοί περιεχομένου ανεβάζουν μουσική που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη, δηλώνοντάς το σαφώς. Μία από τις πιο δημοφιλείς πηγές είναι το AI Music Puppy. Αυτό το κανάλι στο YouTube, το οποίο προσφέρει ηλεκτρονική μουσική με ένα κουτάβι DJ ως οπτικό στοιχείο του βίντεο, είναι αρκετά διαφανές, δεδομένου του ονόματός του και της δήλωσης που αναγράφεται στην αρχή της περιγραφής κάθε βίντεο.
Ένα από τα κρίσιμα «κλειδιά» για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η συμπερίληψη προειδοποίησης στα τραγούδια που δημιουργούνται με AI. Το YouTube δηλώνει ότι οι δημιουργοί περιεχομένου πρέπει να «γνωστοποιούν στους θεατές όταν το περιεχόμενο […] έχει δημιουργηθεί με τροποποιημένα ή συνθετικά μέσα, συμπεριλαμβανομένης της AI».
Οι χρήστες θα το βλέπουν αυτό αν ρίξουν μια ματιά στην περιγραφή. Αλλά αυτό συμβαίνει μόνο όταν χρησιμοποιούν την εφαρμογή, γιατί σε έναν υπολογιστή θα πρέπει να μετακινηθούν προς τα κάτω μέχρι το τέλος της περιγραφής για να δουν την προειδοποίηση.
Ένα αίσθημα εξαπάτησης
Η Google — ιδιοκτήτρια του YouTube — αναγνωρίζει ότι μπορεί να δημιουργηθεί ένα αίσθημα εξαπάτησης αν δεν γνωστοποιείται η χρήση τεχνητής νοημοσύνης. «Μπορεί να είναι παραπλανητικό αν οι θεατές πιστεύουν ότι ένα βίντεο είναι πραγματικό, ενώ στην πραγματικότητα έχει τροποποιηθεί σημαντικά ή έχει δημιουργηθεί συνθετικά για να φαίνεται ρεαλιστικό», αναφέρει η πολιτική του YouTube.
Έτσι, όταν οι δημιουργοί δεν παραδέχονται τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, η πλατφόρμα «μπορεί να λάβει μέτρα για να μειώσει τον κίνδυνο βλάβης των θεατών, εφαρμόζοντας προληπτικά μια ετικέτα που οι δημιουργοί δεν θα έχουν τη δυνατότητα να αφαιρέσουν». Το YouTube διατηρεί επίσης το δικαίωμα να επιβάλει κυρώσεις σε αυτά τα κανάλια, για παράδειγμα, αφαιρώντας το περιεχόμενό τους.
Το Spotify, από την άλλη πλευρά, δεν έχει κοινοποιήσει καμία πολιτική για την επισήμανση περιεχομένου που δημιουργείται με AI. Σε συνέντευξή του, ο Gustav Söderström, συνπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος προϊόντων και τεχνολογίας του Spotify, τόνισε ότι η AI «αυξάνει τη δημιουργικότητα των ανθρώπων», επειδή περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να είναι δημιουργικοί.
Έκανε επίσης διάκριση μεταξύ μουσικής που δημιουργείται εξ ολοκλήρου με τεχνητή νοημοσύνη και μουσικής στην οποία η τεχνολογία χρησιμοποιείται μόνο εν μέρει. Ωστόσο, ο μόνος περιορισμός που ανέφερε για τον έλεγχο της τεχνητής μουσικής ήταν η παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων, κάτι που αποτελεί κόκκινη γραμμή για όλες τις υπηρεσίες streaming εδώ και πολλά χρόνια. Και μια τέτοια παραβίαση είναι πολύ δύσκολο να αποδειχθεί νομικά όταν εμπλέκεται η τεχνητή νοημοσύνη.
Η Llano υποστηρίζει καποια μέτρα που επισημαίνουν σαφώς το περιεχόμενο. «Πρέπει να υπάρχει μια ένδειξη που να αναφέρει αν κάτι έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό θα εξασφάλιζε μεγαλύτερη διαφάνεια για τους χρήστες», τονίζει η ίδια. Και επισημαίνει:
«Στις τέχνες, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια σύνδεση με τον καλλιτέχνη, να μάθουμε για τη ζωή του και τι τον επηρέασε, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα την καριέρα του. Με την τεχνητή νοημοσύνη, αυτή η σύνδεση δεν υπάρχει πλέον».
Το άλμπουμ Rumba Congo των Concubanas έχει 1,3 εκατομμύρια προβολές στο YouTube. Δεν είναι η μόνη… φανταστική μπάντα, ούτε η μόνη με μια υποτιθέμενη ιστορία από πίσω της.
Η μπάντα Phantasia (που δεν είναι πραγματική) αποστάζει ένα μείγμα φλάουτων, ηλεκτρονικών ήχων και ηλεκτρικών κιθάρων που μια περιγραφή ορίζει ως «σύνθεση ιαπωνικής προοδευτικής τζαζ». Τα [ψεύτικα] άλμπουμ της συγκεντρώνουν χιλιάδες αναπαραγωγές. Η μπάντα τεχνητής νοημοσύνης έχει ακόμη και το δικό της επινοημένο παρελθόν. «Μετά την αποχώρηση του Ryo Kobayashi το 1976, οι Phantasia μπήκαν σε μια περίοδο σιωπής», αναφέρει η περιγραφή ενός βίντεο. «Δύο χρόνια αργότερα, το συγκρότημα [αναδύθηκε] από τη σκιά με το Divine Incarnation, την αυγή αυτού που οι οπαδοί αποκαλούν πλέον τη «χρυσή εποχή» τους.
Και οι δύο ψεύτικες μπάντες προέρχονται από το ίδιο κανάλι, το Zaruret, του οποίου τα παλαιότερα βίντεο είναι μόλις επτά μηνών. Σε αυτό το διάστημα, το κανάλι έχει δημοσιεύσει 135 μουσικά βίντεο, πολλά από τα οποία έχουν διάρκεια πάνω από 30 λεπτά. Δεν έχουν κινούμενες εικόνες, μόνο εξώφυλλα και μουσική που έχει δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη και συνοδεύονται από μακρά κείμενα που έχουν δημιουργηθεί με τεχνητή νοημοσύνη. Στο τέλος της περιγραφής κάθε βίντεο υπάρχει επίσης μια δήλωση αποποίησης ευθύνης για «τροποποιημένο ή συνθετικό περιεχόμενο». Το κανάλι έχει συγκεντρώσει εκατομμύρια προβολές και 37.600 συνδρομητές.
Η περιγραφή του προφίλ του αναφέρει: «Δεν θα πιστέψετε στα αυτιά σας! Όλα όσα συμβαίνουν σε αυτό το κανάλι είναι φαντασία. Αλλά ποια είναι η αλήθεια; Χέστε την, απλά ακούστε!» Μια άκρως μηδενιστική δήλωση που σας καλεί να πιστέψετε ότι… όντως τίποτα δεν έχει πραγματικά σημασία.
