Ο Τιμ Μπέρνερς-Λι, ο άνθρωπος που εφηύρε το World Wide Web αλλάζοντας ριζικά τον πλανήτη, δεν κέρδισε ούτε μια λίρα από την ιδέα του.
Το web, όπως λέει, έπρεπε να είναι δωρεάν, ανοιχτό σε όλους, χωρίς εμπόδια, χωρίς ιδιοκτησία.
Μιλώντας στην εκπομπή Outlook του BBC World Service και στη δημοσιογράφο Jo Fidgen, εξηγεί γιατί χάρισε την εφεύρεσή του στην ανθρωπότητα, μιλά για την ασυνήθιστη παιδική του ηλικία και γιατί σήμερα ανησυχεί για το πού έχει οδηγηθεί το διαδίκτυο.
Όπως είπε, από την αρχή πίστευε ότι το web πρέπει να παραμείνει ανοιχτό και προσβάσιμο χωρίς περιορισμούς. Γι’ αυτό και έπεισε τον εργοδότη του, το ευρωπαϊκό ερευνητικό κέντρο CERN στη Γενεύη, να μην επιβάλει ποτέ χρέωση για τη χρήση του. «Ήταν πολύ σημαντικό να είναι ελεύθερο για οποιονδήποτε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η OpenAI λανσάρει το ChatGPT Atlas, έναν νέο «έξυπνο» browser που θα αλλάξει το διαδίκτυο
COSMOTE TELEKOM: Νέα εποχή συνδεσιμότητας σε όλα τα δυσπρόσιτα σχολεία της χώρας με δωρεάν γρήγορο ίντερνετ
Η οικογένεια που τον μύησε στους υπολογιστές
Ο Μπέρνερς-Λι μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που είχε τη λογική και την επιστήμη στο επίκεντρο. Οι γονείς του, Μέρι Λι και Κόναρντ Μπέρνερς-Λι, εργάστηκαν πάνω στον Ferranti Mark 1, τον πρώτο εμπορικό υπολογιστή στον κόσμο.
Ο ίδιος θυμάται ότι ο πατέρας του είχε κατασκευάσει στο σπίτι ένα μοντέλο υπολογιστή με πίδακες νερού για να του δείξει ότι «η πληροφορική είναι απλώς λογική – αν αυτό ενεργοποιηθεί, τότε ενεργοποιείται και το άλλο».
Η μητέρα του, θρησκευόμενη αλλά και δημιουργική, τον ενθάρρυνε να πειραματίζεται και να μαθαίνει μέσα από την εμπειρία. «Ήταν ταυτόχρονα λογικοί, ευφάνταστοι και πολύ πρακτικοί», ανέφερε για τους γονείς του.
Από το CERN στην ιδέα που άλλαξε τον κόσμο
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν εργαζόταν στο CERN, ο Μπέρνερς-Λι παρατήρησε ότι τα διαφορετικά υπολογιστικά συστήματα του οργανισμού δεν μπορούσαν να «επικοινωνούν» μεταξύ τους. Αυτό το πρόβλημα τον οδήγησε στη σκέψη να δημιουργήσει έναν τρόπο σύνδεσης μεταξύ πληροφοριών και συστημάτων.
Η ιδέα του εξελίχθηκε στο World Wide Web (Παγκόσμιος Ιστός), το οποίο παρουσίασε το 1990. «Η ιδέα ότι θα μπορούσες να κάνεις κλικ και να πας οπουδήποτε στον κόσμο φαινόταν αδιανόητη εκείνη την εποχή», είπε.
Αντί να κατοχυρώσει την εφεύρεσή του, αποφάσισε να την παραχωρήσει ελεύθερα. Ως αποτέλεσμα, δεν έγινε ποτέ δισεκατομμυριούχος όπως οι συνομήλικοί του Στιβ Τζομπς και Μπιλ Γκέιτς, που γεννήθηκαν την ίδια χρονιά, το 1955. «Το να είσαι διάσημος πρέπει να είναι φοβερά κουραστικό», σχολίασε χαμογελώντας.
«Δεν πήγαινα σε χορούς – προτιμούσα τα μαθηματικά»
Ο ίδιος περιέγραψε τον εαυτό του ως εσωστρεφή μαθητή. «Μεγαλώνοντας, δεν είχα ποτέ κοπέλα στο σχολείο, δεν πήγαινα σε χορούς. Όλη η ενέργεια πήγαινε στα μαθηματικά, τη φυσική και τα ηλεκτρονικά», είπε.
Οι οικογενειακές εκδρομές σε κάμπινγκ, όπως θυμάται, του δίδαξαν την αξία της αυτονομίας και της επιμονής – στοιχεία που, όπως φαίνεται, τον ακολούθησαν στην εφεύρεσή του.
Ανησυχία για τη «σκοτεινή» πλευρά του διαδικτύου
Τριάντα πέντε χρόνια μετά τη δημιουργία του web, ο Μπέρνερς-Λι ανησυχεί για τον δρόμο που έχει πάρει το διαδίκτυο.
«Αν ένας αλγόριθμος εκπαιδεύεται να πολώνει τους ανθρώπους για να τους κρατά στην πλατφόρμα, τότε δεν είναι ουδέτερη τεχνολογία – είναι τεχνολογία που κάνει τον κόσμο χειρότερο», δήλωσε.
Ο ίδιος έχει σταματήσει να χρησιμοποιεί το Instagram, παραδεχόμενος ότι παγιδευόταν συχνά στο ατελείωτο feed. Εκφράζει επίσης φόβους για τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία των παιδιών.
Η νέα αποστολή: Ένα «ανθρωποκεντρικό» διαδίκτυο
Σήμερα, ο εφευρέτης του web εργάζεται σε ένα νέο πρότζεκτ που αποκαλεί «pro-human» τεχνολογία. Στόχος του είναι να ανακτήσει ο χρήστης τον έλεγχο των προσωπικών του δεδομένων και να περιοριστεί η εξάρτηση από τα μεγάλα τεχνολογικά μονοπώλια.
«Θέλω ο Ιστός να ανήκει ξανά σε όλους», είπε στη συνέντευξή του στο BBC.
Παρά την παγκόσμια επιρροή του, ο Μπέρνερς-Λι δηλώνει ευτυχισμένος που μπορεί να περπατά ή να κολυμπά στο Hyde Park χωρίς να τον αναγνωρίζουν.
Μπορεί να μην είναι δισεκατομμυριούχος, αλλά έτσι του αρέσει.
