Σε μία ακόμη σημαντική επιστημονική ανακάλυψη προχώρησε η ομάδα του James Webb Space Telescope (JWST), καθώς εντόπισε παγωμένο νερό σε έναν δίσκο σκόνης και συντριμμιών που περιβάλλει ένα μακρινό άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο μας. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύθηκε στις 15 Μαΐου στο περιοδικό Nature, ενισχύει τις θεωρίες περί ύπαρξης νερού, του βασικού στοιχείου για την ύπαρξη ζωής, σε περιοχές εκτός του Ηλιακού μας Συστήματος.
Το επίκεντρο της ανακάλυψης είναι το άστρο HD 181327, που απέχει περίπου 155 έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό Telescopium. Το συγκεκριμένο άστρο, αν και ηλιακού τύπου, είναι ηλικιακά νεαρό, μόλις 23 εκατομμυρίων ετών, σε αντίθεση με τον Ήλιο μας που έχει ηλικία 4,6 δισεκατομμυρίων ετών. Γύρω από το HD 181327 εκτείνεται ένας ευρύς, σκονισμένος δίσκος συντριμμιών, πλούσιος σε μικρά, παγωμένα σώματα, τα πρώιμα δομικά στοιχεία των πλανητών.
Σύμφωνα με την Christine Chen, επιστήμονα στο Johns Hopkins University και μέλος της ερευνητικής ομάδας, το σύστημα είναι ιδιαίτερα ενεργό. Συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ παγωμένων σωμάτων απελευθερώνουν σωματίδια σκόνης και πάγου, τα οποία έχουν το ιδανικό μέγεθος ώστε να εντοπίζονται από τα ευαίσθητα όργανα του James Webb. Η επιβεβαίωση της ύπαρξης παγωμένου νερού σε τόσο μακρινό σύστημα επιτρέπει στους επιστήμονες να μελετήσουν πιο συστηματικά τη διανομή και τη μεταφορά του νερού σε πλανητικά συστήματα εκτός του δικού μας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το νερό που εντοπίστηκε υπάρχει κυρίως στις εξωτερικές περιοχές του δίσκου, όπου επικρατούν αρκετά χαμηλές θερμοκρασίες ώστε να παραμένει σε παγωμένη μορφή. Αντιθέτως, πιο κοντά στο άστρο, η ακτινοβολία UV το εξατμίζει ή το εγκλωβίζει σε μεγαλύτερα σώματα, τα λεγόμενα πλανητοειδή, που δεν είναι ορατά από τα υπέρυθρα όργανα του JWST.
Η σημασία της ανακάλυψης δεν περιορίζεται μόνο στην ύπαρξη παγωμένου νερού. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι βρόμικες χιονόμπαλες, μικρά σώματα που αποτελούνται από πάγο και σκόνη, μπορούν στο μέλλον να συμβάλουν στην παροχή νερού σε νέους βραχώδεις πλανήτες που ίσως σχηματιστούν στο σύστημα. Η ίδια διαδικασία θεωρείται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο και στη Γη, φέρνοντας το νερό που υποστηρίζει τη ζωή μέχρι και σήμερα.
Η μορφολογία του δίσκου γύρω από το HD 181327 θυμίζει έντονα την περιοχή του Kuiper Belt στο Ηλιακό μας Σύστημα, μια εκτεταμένη ζώνη παγωμένων σωμάτων πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Σύμφωνα με την Chen, τα δεδομένα του Webb από το συγκεκριμένο σύστημα παρουσιάζουν εντυπωσιακές ομοιότητες με προηγούμενες παρατηρήσεις σωμάτων της ζώνης του Kuiper, γεγονός που ενισχύει τις συγκριτικές αναλύσεις για την κατανόηση της εξέλιξης πλανητικών συστημάτων.
Η ανακάλυψη αυτή προστίθεται σε μία σειρά από εντυπωσιακές παρατηρήσεις του James Webb που συνεχίζουν να επαναπροσδιορίζουν τα όρια της ανθρώπινης κατανόησης για το Σύμπαν. Από αδέσποτους πλανήτες μέχρι αποσυντιθέμενους εξωπλανήτες και απροσδόκητους γαλαξίες, το τηλεσκόπιο ανοίγει νέους δρόμους στην κοσμική εξερεύνηση, με το νερό να παραμένει πάντα ένας από τους σημαντικότερους δείκτες δυνητικής ύπαρξης ζωής.
[via]
