Στην εποχή που η κλιματική κρίση αλλάζει ραγδαία τα δεδομένα για παράκτιες πόλεις, εμπορικές μεταφορές και ακραία καιρικά φαινόμενα, η NASA και ο ESA μόλις έθεσαν σε τροχιά ένα από τα πιο κρίσιμα εργαλεία που έχουμε για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στους ωκεανούς μας. Το Sentinel-6B, ένας δορυφόρος σε μέγεθος… φορτηγού αυτοκινήτου, εκτοξεύτηκε με έναν SpaceX Falcon 9 από την αεροπορική βάση Vandenberg στην Καλιφόρνια και ήδη έχει αρχίσει να επικοινωνεί με τους επίγειους σταθμούς, έτοιμος να προσφέρει δεδομένα για θάλασσες, ανέμους και ατμόσφαιρα με ακρίβεια που φτάνει τα κλάσματα της ίντσας.
Η αποστολή δεν είναι μια απλή προσθήκη στο ήδη πλούσιο χαρτοφυλάκιο της NASA. Το Sentinel-6B αποτελεί τη συνέχεια του Sentinel-6 Michael Freilich, του δορυφόρου που από το 2020 λειτουργεί ως το «χρυσό πρότυπο» για τις παγκόσμιες μετρήσεις στάθμης θάλασσας. Σύντομα, μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία διασταύρωσης των δεδομένων των δύο δορυφόρων, το Sentinel-6B θα αναλάβει την επίσημη σκυτάλη ως ο νέος δορυφόρος αναφοράς, ενώ ο προκάτοχός του θα μετακινηθεί σε διαφορετική τροχιά.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντική αυτή η αποστολή; Οι θαλάσσιες στάθμες δεν ανεβαίνουν παντού το ίδιο. Οι μεταβολές τους, ακόμα και σε επίπεδο εκατοστών, επηρεάζουν προβλέψεις πλημμυρών, την αντοχή των υποδομών, την ασφάλεια εγκαταστάσεων ενέργειας και τη βιωσιμότητα ολόκληρων παράκτιων κοινοτήτων. Το Sentinel-6B βρίσκεται σε χαμηλή τροχιά, περίπου 1.336 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης, και πραγματοποιεί σχεδόν 13 περιφορές την ημέρα, συλλέγοντας μετρήσεις για περίπου το 90% των ωκεανών. Τα δεδομένα αυτά αποτελούν θεμέλιο για συστήματα πρόγνωσης καιρού, αλλά και για επιτήρηση ακραίων φαινομένων όπως οι τυφώνες.
Η τεχνολογία του νέου δορυφόρου πηγαίνει πολύ πέρα από την παρακολούθηση της στάθμης της θάλασσας. Το Sentinel-6B μετρά ταχύτητες ανέμου, ύψος κυμάτων, θερμοκρασία και υγρασία στην ατμόσφαιρα, συμβάλλοντας σε πιο ακριβή μοντέλα για την εξέλιξη των κυκλώνων. Δεδομένου ότι τα θερμότερα νερά λειτουργούν σαν καύσιμο για την ένταση των τυφώνων, οι αλλαγές στη στάθμη της θάλασσας αποτελούν έναν ισχυρό δείκτη για τους επιστήμονες. Επιπλέον, μεγάλα θαλάσσια ρεύματα όπως το ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού αφήνουν χαρακτηριστικό αποτύπωμα στο ύψος της επιφάνειας της θάλασσας. Η παρατήρηση αυτών των διαφορών βοηθά να προβλεφθούν περιοχές με επικίνδυνα κύματα που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και μεγάλα εμπορικά πλοία.
Όλη αυτή η πληροφορία δεν προκύπτει από μια μεμονωμένη προσπάθεια. Το Sentinel-6B είναι προϊόν συνεργασίας μεταξύ NASA, ESA, EUMETSAT και NOAA και εντάσσεται στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Copernicus, ένα από τα μεγαλύτερα συστήματα παρακολούθησης της Γης παγκοσμίως. Οι δύο δορυφόροι Sentinel-6 αποτελούν τη συνέχεια των αποστολών Jason, οι οποίες από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 χαρτογραφούν τις αλλαγές στις θάλασσες με πρωτοφανή λεπτομέρεια.
Στελέχη της NASA υπογραμμίζουν ότι η ακριβής κατανόηση των παλιρροϊκών μεταβολών είναι κρίσιμη όχι μόνο για τις παραλίες και τα λιμάνια, αλλά ακόμη και για την ασφαλή επιστροφή των αστροναυτών των αποστολών Artemis.
Ο νέος δορυφόρος εκτοξεύτηκε με έναν Falcon 9, ο οποίος ολοκλήρωσε μια ακόμη απόλυτα επιτυχημένη αποστολή. Λίγο περισσότερο από μιάμιση ώρα μετά την εκτόξευση, το Sentinel-6B επικοινώνησε με τον επίγειο σταθμό στον Καναδά επιβεβαιώνοντας ότι όλα λειτουργούν τέλεια. Με την είσοδό του στην τελική τροχιά, θα ακολουθεί το Sentinel-6 Michael Freilich με διαφορά περίπου 30 δευτερολέπτων, ώστε να γίνει η αναγκαία σύγκριση δεδομένων.
